Hatten passar

Sjølv om avgjerda til Dagbladet ligg som ein skugge over det heile, er «Dunce» ei av årets stripestjerner med eiga praktbok.

Iblant spekulerer eg på om Dunce nokon gong vil bli føreseieleg. Så langt er det ingen ting som tyder på det.

Ikkje for det, etter kvart veit ein kor ein har folk og dyr (og ting, og fenomen, og overnaturlege vesen) i serien. Figurane har en klar dynamikk i forhold til kvarandre, Jens i forhold til sonen Gustav og kollegaen Børge, Gustav i forhold til klassevenninna Karianne, og far og son i forhold til hunden Bredo, som strir mellom instinkt og trongen til sjølvstende. Ei mellomting mellom varme vennskap og terrorbalanse på heile gjengen.

Men serien ser ikkje ut til å ha nokon gitt struktur, anna enn at figurane bare er der for kvarandre, på godt og vondt. Dette gir Dunce ei avslappa og personleg stemning, sjølv når situasjonane bikkar over i det absurde. Eller kanskje også ved hjelp av det absurde, ting som ein teikneserie med ein gitt struktur ikkje utan vidare kunne inkorporere i serien sin, men som Jens K. Styve bekymringslaust kan. Utan å gjere noko vesen ut av det. Vegen blir til mens ein går. Enkle grep, men kanskje nettopp derfor har Dunce eit uttrykk som er nært unikt innan norske stripeseriar.

Forordet til boka er ved Børge Lund. I likheit med han liker Styve næringslivhumor, men Dunce-teiknaren har sitt eige skråblikk

Ein slik framgangsmåte resulterer kanskje nødvendigvis i LOL-gags på rekke og rad; poenget i Dunce kan vere slåande ein dag og underfundig den neste. Skjønt når ein leser denne boka merkar ein ei utvikling mot meir plott-og gag-orienterte sekvensar. Når Styve får ein solid fundert ide, utnytter han den gjerne for alt den er verdt, og han har ofte vanskeleg for å gli slepp på den. Men når ideen ikkje gir han meir inspirasjon, er det slutt, uproblematisk og utan noko presserande behov for å tvinge fram ei avrunding. I ein sekvens mottek Gustav eit fysisk brev, for han ein spennande raritet, men vi får aldri vite kva som sto i det. Det er ikkje det som er interessant. Og Børge sitt forsøk på å gjeninnføre primstaven følger vi i vekst og fall, men utan nokon endeleg konklusjon.

Børge vil gjeninnføre gamle høgtider som næringslivet kan selge, men burde sett haka

Enn så lenge tyder alt på at serieskaparen kan balansere denne aukande graden av tematisering med ei vedvarande evne til å stole på sine innfall.

Sjølv tittel på serie og bok har den same kjensla av innfallsbasert trivsel over seg. «Dunce», viser til den gamaldagse skammekrokshatten,og uttrykker korleis hovudpersonen følte seg på den tida då serien begynte. Tittelen på boka er henta frå ei stripe i den førre boka, «Førstebossen» (som det for øvrig ikkje er nokon overlapping med), og har inga umedelbar klar kopling med omslagsillustrasjonen – Viss då ikkje forklaringa er at hovudpersonane gjer seg klar til å overleve under tøffe kår, noko vi også ser døme på inne i boka. Sånn sett er omslaget eit godt døme på eit anna viktig aspekt ved seriens sjarm, at lesaren gjerne stopper opp ved ein teikning eller ei stripe, og tenker seg litt om for å få bitane til å falle på plass.

I Dunces vintermørke har busemenn, både maskerte og ekte, sin naturlege plass.

Sjølve den fysiske boka er elles lekker, med utheva bokstavar og ei deilig ru overflate. Fordelinga av striper er litt forvirrande, ofte tre på ei side, men fleire stader ei stripe klint ut over to sider! Jamt over er kvantiteten uansett større enn i t.d. Pondus-og Lunch-bøkene, og serien har ein såpass enkel strek og tydeleg font at den ikkje tapar seg noko med tre på ei side. Ekstramateriale består av ein tosiders julespesial ei handfull med svart-kvite spesialteikningar, og ein søt spesialhistorie om Brego som draumar. Ei handfull gjesteteikningar avrundar ei tilfredsstillande pakke.